एटीएम फसवणूक व सुरक्षा काय आहे ?

एटीएम फसवणूक व सुरक्षा काय आहे ?

ग्राहकांना रोख रक्कम काढणे, खाते शिल्लक तपासणे आणि शाखेत जाण्याऐवजी वेगवेगळे व्यवहार व्यवस्थापित करण्यासाठी एटीएम मशीन पुरविल्या जातात. तथापि, काही लोक नफा कमावण्यासाठी या संधीचा फायदा फसव्या पद्धतीने घेत आहेत.

एटीएमचा ग्राहक किंवा उपभोक्ता म्हणून आपण यावर खूप सावधगिरी बाळगली पाहिजे. एटीएम मशीनमध्ये कोणत्या प्रकारचे एटीएम फसवणूक होऊ शकते हे आपणास माहित पाहिजे.

एटीएम फसवणूक म्हणजे काय?

एटीएम फसवणुकीचे वर्णन फसवे क्रिया आहे जेथे गुन्हेगार त्या खात्यातून त्वरित पैसे काढण्यासाठी दुसर्‍या व्यक्तीच्या एटीएम कार्डचा वापर करतो. हे पिन वापरुन केले जाते. एटीएममधील अन्य प्रकारची फसवणूक एटीएममधील मशीनमधून तोडत चोरी करीत आहे.

एटीएम फ्रॉडचे विविध प्रकार काय आहेत?

एटीएम कार्ड ट्रॅपिंग 

फसवणूक करणारे आपल्या एटीएम मशीनमध्ये कार्ड स्वीकृतीच्या स्लॉटशी जुळणारे डिव्हाइस बसवितात ज्याद्वारे व्यवहार पूर्ण झाल्यानंतर कार्ड बाहेर काढले जाणार नाही. आपण आपल्या बँकेत अहवाल द्याल तोपर्यंत; असे फसवणूक करणारे त्या कार्डमधून पैसे काढून मोकळे होतील. अशा फसवणूकीच्या घटना बँकिंगच्या वेळेनंतर घडतात जेणेकरून एटीएममध्ये घोटाळे झाल्यावर आपण लगेच बँकेच्या अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधू शकणार नाही.

एटीएम कॅश ट्रॅपिंग

कार्ड ट्रॅपप्रमाणेच चोर एटीएम मध्ये एखादे साधन बसवितात ज्याद्वारे रोकड त्यात अडकविली जाईल आणि आपणास आपली रोकड परत मिळवता येणार नाही. आपण मशीनच्या बाहेर गेल्यानंतर हे फसवेकर्ते येतील आणि एटीएम मध्ये बसवलेल्या उपकरणांमधून तुमची रोकड काढून घेतील. दूरस्थ एटीएममध्ये हा एटीएम फसवणूक सर्वाधिक वापरली जाते.

कीबोर्डचे जामिंग 

फसवणूक करणारा एटीएम मशीन कीबोर्डवरील महत्त्वाची बटणे जसे की रद्द करा आणि एन्टर बटणे ठप्प करेल जेणेकरून व्यवहार अयशस्वी होईल आणि ग्राहक मदत मिळवण्यासाठी एटीएम सोडू शकेल. यानंतर तपशील आधीपासूनच प्रविष्ट केल्यामुळे गुन्हेगार मशीनमधून त्वरित पैसे काढण्यासाठी एटीएममध्ये प्रवेश करतो.

एटीएम कार्ड स्किमिंग

आपल्या एटीएम कार्डमध्ये कार्डच्या मागील बाजूस असलेल्या चुंबकीय पट्ट्यांवर आपल्या खात्याची माहिती असते. चोर कार्ड स्वीकृती स्लॉटमध्ये अशा चुंबकीय पट्ट्या समाविष्ट करतात ज्या आपला खाते डेटा स्लॉटमध्ये कार्ड समाविष्ट करताना वाचतील.

नंतर आपल्या खात्याचा डेटा रिक्त एटीएम कार्डवर कोणत्याही एटीएम मशीनमध्ये बदलण्यासाठी वापरतात. आपण विचार कराल की या लोकांना आपल्या पिनमध्ये प्रवेश कसा मिळत असेल, आपला पिन एटीएम मशीनमध्ये प्रवेश करतांना हे लोक एटीएम मशीनमध्ये त्यांचा स्वत:च्या फिक्स्ड कॅमेरा किंवा डिव्हाइसवरून किंवा मशीनच्या आत आपल्याकडे उभे राहून ते लक्ष ठेवतात.

एटीएम फसवणूकीपासून स्वतःचे संरक्षण कसे करावे ?

• निर्जन प्रदेशांमध्ये एटीएम वापरणे टाळा. सुरक्षित ठिकाणीच एटीएम मशीन वापरा.
  

• एटीएममध्ये कोणत्याही प्रकारची गतिविधी असल्याचा संशय असल्यास, त्वरित तेथून निघा किंवा तक्रार करा.
  

• कार्ड रीडर तपासा आणि त्यामध्ये कोणताही स्किमर संलग्न आहे का ते पहा.

• एटीएममध्ये लपलेले कॅमेरे पहा.

• जर लोक एटीएमभोवती घुसखोरी करत असतील तर तेथून पैसे न काढणे चांगले.

• तुमचे हरवलेले किंवा चोरीलेले एटीएम कार्ड त्वरित बँकेत नोंदवा.

• तुमच्या मोबाईलमध्ये बँकेचा ग्राहक सेवा कार्यालय क्रमांक आहे आणि ज्या एटीएम मशीनमधून तुमची रोकड व कार्ड आतून लॉक झाले आहे तेथूनच त्यांना तात्काळ कॉल करा.

• आपला डीफॉल्ट पिन आपल्या पोस्टल पत्त्यावर वितरित झाल्यानंतर तो लगेच बदला.

• आपली जन्मतारीख किंवा आपल्या खात्याच्या क्रमांकाचा शेवटचा चार अंक यासारख्या एटीएम पिनचा अंदाज लावण्यासाठी सहजपणे वापरू नका. बँक आपल्याला वारंवार आपला पिन बदलण्याची सूचना देत असते.

• आपला पिन कधीही कोणालाही शेअर करु नका आणि तो कार्ड बरोबर लिहू नका. हे लक्षात ठेवा.

• आपला पिन प्रविष्ट करताना आपण दुसर्‍या हाताने झाकू शकता जर आपल्याजवळ कोणी आत उभा आहे किंवा कॅमेरा ठेवला असेल की तो आपला पिन वाचू शकेल.

• आपल्या बँकेकडून मोबाइल अलर्ट संदेशाची सुविधा घ्या. आपण आपला मोबाइल नंबर बदलला असेल तर प्रत्येक पैसे काढण्यासाठी सूचना संदेश प्राप्त करण्यासाठी त्वरित अद्यतनित करा. हे आपल्याला एटीएम मशीन देखील कळवेल जे रोख पैसे काढण्यासाठी वापरले गेले आहे.

• आपले कार्ड एटीएम मशीनमध्ये घालण्यापूर्वी हे तपासा की कार्ड स्लॉट किंवा कॅश डिस्पेंसर स्लॉटवर कोणतीही बाह्य उपकरणे निश्चित केलेली आहेत किंवा नाहीत. या ठिकाणी काही निश्चित केले असल्यास आपण अतिरिक्त संलग्नक शोधू शकता.

• तुमचा व्यवहार पूर्ण झाल्यावर मशीनमधून तुमचे एटीएम कार्ड व रोख रक्कम घेण्याची काळजी घ्या.

एटीएम स्किमिंगबद्दल मला काय माहित असणे आवश्यक आहे?

जेव्हा एटीएम स्किमिंग केले जाते तेव्हा कार्डमधून डेटा चोरण्यासाठी एक लहान डिव्हाइस ठेवून केले जाते. हे कार्य करण्यासाठी गुन्हेगारास एटीएममध्ये कॅमेरा ठेवणे किंवा एटीएम कार्ड पिन मिळविण्यासाठी बँक कॅमेरा हॅक करणे देखील आवश्यक आहे. नंतर फसवणूक करणारा कार्ड क्लोनिंगसाठी किंवा ऑनलाइन खरेदी करण्यासाठी तपशील वापरतो.

एटीएममध्ये स्किमर आहे हे मला कसे कळेल?

आपल्याला एटीएम मशीन खूप काळजीपूर्वक तपासावे लागेल. जर मशीनमध्ये स्कीमर असेल किंवा त्यामध्ये छेडछाड केली गेली असेल तर आपणास लक्षात येईल की कार्ड रीडर आणखी थोडा वाढविला गेला आहे. तसेच, आपल्या लक्षात येईल की मशीन कीपॅड थोडासा बाहेर उभा आहे. स्किमिंग क्रियाकलाप शोधण्यासाठी मशीनमध्ये आणि त्याच्या आसपास गोंद, टेप किंवा पिनहोल कॅमेरा पहा.

एटीएम स्किमिंग कसे कार्य करते?

एटीएम स्किमिंगसाठी, एक फसवणूक करणारा स्किमिंग डिव्हाइस वापरतो. या डिव्हाइसमध्ये सामान्यत: 2 भाग असतात. डिव्हाइसचा पहिला भाग एक लहान आहे आणि कार्ड स्वाइपिंग क्षेत्रावर ठेवला आहे. कार्ड घातल्यावर, स्किमर आपल्या कार्डचा चुंबकीय पट्टी डेटा कॉपी करेल. दुसरा भाग एक छोटा कॅमेरा आहे, जो आपल्यास पिनमध्ये ठेवत असलेल्या चित्रावर क्लिक करेल. अशा प्रकारे, फसवणूक करणारा बनावट कार्ड तयार करण्यासाठी आपला कार्ड पिन आणि कार्ड चुंबकीय चिप डेटा वापरेल आणि आपल्या खात्यातून पैसे काढण्यासाठी अन्य एटीएममध्ये वापरेल.

माझा स्किम्ड झाला असेल तर मी काय करावे?

आपल्याला स्किम केल्याचे वाटत असल्यास, ताबडतोब आपल्या बँक ग्राहक सेवा केंद्राशी संपर्क साधण्याची आवश्यकता आहे. एकदा आपण गुन्ह्याचा अहवाल दिल्यानंतर, बँक त्यामध्ये लक्ष घालेल आणि आपल्या विशिष्ट परिस्थितीनुसार आपले कार्ड पुनर्स्थित करेल. शिवाय, तृतीय पक्षाने अनधिकृत व्यवहार केल्यास ग्राहकांचे दायित्व शून्य असल्याचे आरबीआयने नमूद केले आहे. कारण बँक किंवा ग्राहक चुकत नाहीत. तथापि, याच्याशी संबंधित काही नियम व शर्ती आहेत. त्याबाबत बँकेकडून माहिती दिली जाते. 

Tags : #cybersrcurity, #atmsecurity, #atmfrauds, #atmmachines, #atmcardtrapping, #atmcashtrapping, #atmcardskimming, #keybordjaming, #howtobesafe